(ส่วนที่ 2)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.4 ระบบไวยากรณ์
ภาษาเกอลาวเป็นภาษาคำโดด คำแต่ละคำมีความหมายในตัวเองและใช้ได้โดยอิสระ
ไม่มีการเติมหน่วยเสียงลงในคำเพื่อทำให้คำเปลี่ยนแปลงหน้าที่หรือลักษณะทางไวยากรณ์
รูปแบบการประกอบคำและประโยคเป็นการนำคำมาเรียงต่อๆกันตามลำดับและโครงสร้างทางไวยากรณ์ที่กำหนด
โดยมีรูปแบบไวยากรณ์ที่สำคัญๆ ดังนี้
2.4.1
โครงสร้างประโยคความเดียวพื้นฐาน คือ [ S.V.O ] ตัวอย่างประโยคเช่น
|
i33 ta13 tau33
ฉัน อ่าน หนังสือ
|
ฉันอ่านหนังสือ
|
|
i33 ʑu31 ts’ei44 klau55
ฉัน พูด
ภาษา เกอลาว
|
ฉันพูดภาษาเกอลาว
|
|
ntai44 lai13 zǝɯ13
วัว ไถ
นา
|
วัวไถนา
|
ŋkau44 tau24 tɕ’i44
งู กัด คน
|
งูกัดคน
|
2.4.2 การใช้คำลักษณนาม ภาษาเกอลาวมีการใช้คำลักษณนามเหมือนกับภาษาไทแขนงอื่นๆ ซึ่งรูปแบบของคำลักษณนามจะมีวิธีการใช้แตกต่างกันไปตามคำที่แวดล้อม
ดังนี้ (cl.=clasifier)
|
คำลักษณนามของคำนาม
|
ta33 san33 ȵʨau13
สาม cl.
ม้า
|
ม้าสามตัว
|
|
si33 qan24 qen33
หนึ่ง cl. ถนน
|
ถนนหนึ่งสาย
|
|
|
คำลักษณนามของสกรรมกริยา
|
xɒ33 si11 tsɒ13 mpǝɯ44
กิน
หนึ่ง มื้อ ข้าว
|
กินข้าวหนึ่งมื้อ
|
|
ta13 ta33 plei33 tau33
เรียน สาม
ปี หนังสือ
|
เรียนหนังสือสามปี
|
|
|
คำลักษณนามของอกรรมกริยา
|
mu33 ta33 van31
มา
สาม cl.
|
มาสามครั้ง
|
|
zu13 si11 van31
ดู
หนึ่ง cl.
|
ดูหนึ่งครั้ง
|
|
|
คำนามที่ใช้เป็นลักษณนาม
|
si33 la44 ǝɯ55
หนึ่ง ถ้วย น้ำ
|
น้ำหนึ่งถ้วย
|
|
tsu13 si11 tau33
ดู
หนึ่ง ตา
|
ดูหนึ่งครั้ง(ที)
|
|
|
คำกริยาที่ใช้เป็นลักษณนาม
|
pau55 si11 lu13 an24
แบก
หนึ่ง มัด ฟืน
|
แบกฟืนหนึ่งมัด
|
|
mei24 si1
pau55 xaŋ33
หาบ
หนึ่ง แบก หญ้า
|
หาบหญ้าหนึ่งแบก
|
|
|
คำลักษณนามที่มีคำบ่งชี้
|
ta33 san33 ȵʨau13 ni31
สาม cl.
ม้า นี้
|
ม้าสามตัวนี้
|
|
nen33 nu31
cl. นั้น
|
อันนั้น
|
2.4.3 รูปแบบการใช้คำบ่งชี้ คำสรรพนามประเภทบ่งชี้ในภาษาเกอลาวมีสองคำคือ คำบ่งชี้ระยะใกล้
/ni31/ “นี่/นี้”
และคำบ่งชี้ระยะไกล /nu31/ “นั่น/นั้น” ยังมีคำถามถึงตำแหน่งคือ
/na13/ “ไหน” ก็ใช้รูปแบบเดียวกันคือ คำบ่งชี้(คำถามตำแหน่ง)
จะวางไว้ท้ายสุดของคำหรือวลี คือวางไว้ต่อจากส่วนที่ต้องการบ่งชี้
หากใช้บ่งชี้คำก็วางไว้หลังคำ ใช้บ่งชี้วลีก็วางไว้หลังวลี โครงสร้างคือ [ส่วนที่ต้องการบ่งชี้ + คำบ่งชี้ ] ดังตัวอย่างต่อไปนี้
|
คำบ่งชี้ระยะใกล้
/ni31/ “นี่/นี้”
|
ta33 xen33 tɕ’i44 ni31
สาม cl. คน นี้
|
คนสามคนนี้
|
|
tɕ’i44 na13
คน ไหน
|
คนไหน
|
|
คำบ่งชี้ระยะไกล
/nu31/ “นั่น/นั้น”
|
su33 kla55
en55 nu31
สอง cl. กระโปรง นั้น
|
กระโปรงสองตัวนั้น
|
kla55 na13
cl. ไหน
|
ตัวไหน
|
2.4.4 การขยายความ
การขยายความในที่นี้คือการวางตำแหน่งของคำหลักที่ถูกขยายและตำแหน่งของคำที่ทำหน้าที่ขยายคำอื่น
มีรูปแบบ ดังนี้
1)
คำคุณศัพท์ที่ทำหน้าที่ขยายคำนามมีทิศทางการขยายไปข้างหลัง รูปแบบคือ [คำหลัก + คำขยาย] ตัวอย่างประโยคเช่น
|
ตัวอย่าง
|
ความหมาย
|
|
ตัวอย่าง
|
ความหมาย
|
|
ntai44 su33
วัว ใหญ่
|
วัวใหญ่
|
qɚ33 mu33
เรือน
ใหม่
|
บ้านใหม่
|
|
|
ts’a44 vi44
ภูเขา สูง
|
ภูเขาสูง
|
mpa33 nan44
หมู อ้วน
|
หมูอ้วน
|
2)
การขยายคำคุณศัพท์และกริยา คำวิเศษณ์ที่ทำหน้าที่ขยายคำคุณศัพท์และกริยาเพื่อบอกระดับ
ความเข้มข้น คุณภาพ ปริมาณ เวลา ขอบเขต ปฏิเสธ จะวางไว้หลังคำที่ต้องการขยาย
ซึ่งก็เป็นรูปแบบเดียวกันกับภาษาไทแขนงอื่นๆ แต่จากข้อมูลคำศัพท์และไวยากรณ์ภาษาเกอลาวพบว่า
มีชุดคำวิเศษณ์ที่ยืมมาจากภาษาจีน
ซึ่งคำกลุ่มนี้ใช้รูปแบบไวยากรณ์อย่างภาษาจีนคือวางไว้หน้าคำที่ต้องการขยาย
แต่บางครั้งก็ใช้คำจีนในรูปแบบไวยากรณ์เกอลาวก็มี
จึงทำให้พบปรากฏการณ์ที่ไวยากรณ์ในเรื่องเดียวกัน คำเดียวกัน
แต่สามารถใช้ได้ทั้งสองรูปแบบสลับกันไปมา
ตัวอย่างคำวิเศษณ์ภาษาเกอลาวที่ยืมมาจากภาษาจีนเช่น
|
hen33
|
很hěn
|
มาก (very)
|
|||
|
t’ai24
|
太tài
|
เกินไป
|
|||
|
tsuei24
|
最zuì
|
ที่สุด
|
|||
|
ken24
|
更gèng
|
ยิ่ง
|
|||
|
คำ
|
ไวยากรณ์เกอลาว
|
|
ไวยากรณ์จีน
|
||
|
ตัวอย่าง
|
ความหมาย
|
ตัวอย่าง
|
ความหมาย
|
||
|
บอกระดับ ความเข้มข้น
คุณภาพ ปริมาณ
|
|||||
|
hen33
|
pla24 hen33
แดง
มาก
|
แดงมาก
|
|
hen33
pla24
มาก แดง |
แดงมาก
|
|
O
|
hen33 lǝɯ55
mpǝɯ44
มาก
ชอบ
|
ชอบมาก
|
|||
|
t’ai24
|
O
|
t’ai24 ta55
เกิน
ร้อน
|
ร้อนเกินไป
|
||
|
tsuei24
|
O
|
tsuei24 ɒ33
ที่สุด
ดี
|
ดีที่สุด
|
||
|
บอกเวลา
|
|||||
|
qǝɯ33
|
pai33 qǝɯ33
ไป
ก่อน
|
ไปก่อน
|
|
O
|
|
|
len44
|
mu33 len44
มา
หลัง
|
มาหลัง
|
|
O
|
|
|
บอกปฏิเสธ
|
|||||
|
a33
|
xɒ33
ti33 a33
กิน
ได้ ไม่
|
กินไม่ได้
|
|
O
|
|
|
mpa31
|
xɒ33
za44 mpa31
กิน
มื้อเย็น ยังไม่
|
ยังไม่กิน
มื้อเย็น
|
|
O
|
|
2.4.5 การแสดงความเป็นเจ้าของ รูปประโยคของการแสดงความเป็นเจ้าของในภาษาเกอลาว
มีสองแบบคือ (1) แบบคำและไวยากรณ์เกอลาว /mi55/ “ของ” รูปแบบคือ [ส่วนที่ถูกเป็นเจ้าของ +
mi55+ เจ้าของ] คำแสดงความเป็นเจ้าของสามารถละได้
และแบบที่ (2) แบบคำยืมและไวยากรณ์ภาษาจีน คือคำว่า 的 de
“ของ” รูปแบบคือ [เจ้าของ+ti33
+ ส่วนที่ถูกเป็นเจ้าของ] คำแสดงความเป็นเจ้าของนี้ไม่สามารถละได้
ดังตัวอย่างต่อไปนี้
|
รูปแบบ
|
ตัวอย่าง
|
ตัวอย่าง
|
ตัวอย่าง
|
|
(1) แบบคำและ
ไวยากรณ์ภาษาเกอลาว
/mi55/
|
ntai44 mi55
i33
วัว ของ
ฉัน
“วัวของฉัน”
|
ni31 ts’u44 mi55
u33
นี่ เป็น
ของ เขา
“นี่เป็นของเขา”
|
tsǝɯ31 u33
น้องชาย เขา
“น้องชายของเขา”
|
|
(2) แบบคำยืมและ
ไวยากรณ์ภาษาจีน
/ti33/
|
lei31tau33 ti33 tau33
นักเรียน
ของ หนังสือ
“หนังสือของนักเรียน”
|
ni31 ts’u44 u33 ti33
นี่ เป็น
เขา ของ
“ของเขา”
|
i33 ti33 liaŋ31 si31*
ฉัน ของ อาหาร
“อาหารของฉัน”
|
|
*จ.=粮食liángshí อาหาร
|
|||
ในเรื่องการแสดงความเป็นเจ้าของนี้
เมื่อเปรียบเทียบกับภาษากลุ่มไทอื่นๆ
ที่อยู่ในประเทศจีนแทบทุกภาษามีการยืมคำแสดงความเป็นเจ้าของจากภาษาจีนมาใช้ บ้างยืมทั้งคำและไวยากรณ์
บ้างยืมเฉพาะคำแต่ไวยากรณ์เป็นของภาษาดั้งเดิม สำหรับภาษาเกอลาวมีคำและไวยากรณ์ของตนเองแบบหนึ่ง และอีกแบบหนึ่งเป็นการยืมคำและรูปแบบไวยากรณ์ภาษาจีนมาใช้
สิ่งที่ทำให้รู้ว่าเป็นการยืมภาษาจีนมาใช้เนื่องจากว่า ในบางภาษา เช่น ภาษาต้ง
ภาษามู่หล่าว ภาษาเหมาหนาน ภาษาสุ่ย ก็มีโครงสร้างการแสดงความเป็นเจ้าของสองแบบใช้ควบคู่กันไปเช่นเดียวกัน
2.4.6 ประโยคเปรียบเทียบ คำแสดงความหมายเปรียบเทียบคือคำว่า /pi33/ “กว่า” (จ.=比bǐ กว่า)
โครงสร้างประโยคเปรียบเทียบคือ [A+/pi33/+B+คุณศัพท์] จะเห็นว่าโครงสร้างประโยคแบบนี้แตกต่างไปจากภาษาแขนงจ้วง-ไต คือ [A + คุณศัพท์ + “กว่า” + B]
ในขณะที่ภาษาแขนงต้ง-สุ่ยมีสองรูปแบบ
คือ รูปแบบที่เหมือนกับภาษาแขนงจ้วง-ไต และรูปแบบ(และคำ)ที่ยืมมาจากภาษาจีน คือ [A
+比bǐ (กว่า) + B + คุณศัพท์] และก็เป็นรูปแบบเดียวกันกับภาษาเหมียว-เหยาด้วย
ดังตัวอย่างต่อไปนี้
|
[A+/pi33/+B+คุณศัพท์]
|
mu31 pi33 u33 ɒ33
เธอ กว่า
เขา ดี
|
เธอดีกว่าเขา
|
|
mu31 pi33 i33 vi44
เธอ กว่า
ฉัน สูง
|
เธอสูงกว่าฉัน
|
2.4.7 การบอกตำแหน่ง โครงสร้างของคำบอกตำแหน่ง เช่น บน ล่าง หน้า
หลัง ซ้าย ขวา คำเหล่านี้จะวางไว้หน้าคำนามหรือสรรพนามที่เป็นจุดอ้างอิง รูปแบบคือ
[คำบอกตำแหน่ง + คำนาม/สรรพนาม]
ดังตัวอย่างต่อไปนี้
|
ʨ’i55 an33 klǝɯ55 qɚ33
คน
อยู่ ใน เฮือน
|
คนอยู่ในบ้าน
|
|
klǝɯ55 qɚ33 tsan31
ใน เฮือน
มืด
|
ในบ้าน มืด
|
|
u33 an33 tsen13 tai33
เขา
อยู่ ใต้ ต้นไม้
|
เขาอยู่ใต้ต้นไม้
|
ntau31 an33 hu33 tai33 qai55
นก อยู่
บน ต้นไม้ ร้อง
|
นกร้องอยู่บนต้นไม้
|
2.4.8 โครงสร้างคำบุพบท การเรียงลำดับประโยคที่มีคำบุพบทในภาษาเกอลาว
คือ [A + คำบุพบท + B +
กริยา] รูปแบบนี้ (รวมถึงคำที่ใช้)
เหมือนกันกับภาษาแขนงต้ง-สุ่ย ซึ่งเป็นรูปแบบ(รวมถึงคำที่ใช้)
เดียวกันกับภาษาจีนด้วย แต่ภาษาแขนงจ้วง-ไต มีรูปแบบเป็น [A + กริยา + คำบุพบท +
B] คำที่ใช้เป็นคนละคำกับคำในภาษาจีนและคำในภาษาแขนงต้ง-สุ่ย ดังนี้
|
ts’uŋ44
จ.= 从cóng จาก
|
ts’uŋ44 hu33 tai33 tau24 tsǝɯ55
จาก บน
ต้นไม้ ตก ลง
ตกลงมาจากบนต้นไม้
|
|
tuei24
จ.= 对duì ต่อ/กับ
|
u33 tuei24 su33
ta33 ʑu31
เขา ต่อ
พวกเรา พูด
พูดกับพวกเรา
|
|
ts’au44
จ.= 朝cháo ไปทาง ไปยัง
|
ntau31 ts’au44
pe31 p’au24
นก ไปยัง
เหนือ บิน
นกบินไปยังทิศเหนือ
|
2.5 ภาษาถิ่น
2.5.1 การแบ่งภาษาถิ่น เฮ่อเจียซ่าน
(Hè Jiāshàn:1983,p.61) ใช้เกณฑ์ระบบเสียง
วงคำศัพท์ และไวยากรณ์ แบ่งภาษาถิ่นเกอลาวได้ 4 ถิ่น ดังนี้
1)
ภาษาถิ่นก่าว (稿
Gǎo)
พูดอยู่ในเขตพื้นที่มณฑลกุ้ยโจว บริเวณบ้านต้าโก่ว อำเภอผิงป้า (平坝县的大狗场Píng bà xiàn de Dàgǒu chǎng) บ้านวานจื่อ
บ้านเฮย อำเภออานซุ่น (安顺县的湾子寨和黑寨 Ānshùn xiàn de Wān zi zhài hé Hēi zhài)
บ้านโวจื่อ อำเภอผู่ติ้ง (普定县的窝子Pǔdìng xiàn de
Wōzi)
บ้านหนิวต้ง อำเภอจือจิน (织金县的牛洞 Zhījīn xiàn de
Niúdòng)
ในจังหวัดลิ่วจือ สองอำเภอ คือ อำเภอหล่งเจี๋ย และอำเภอสุ่ยเฉิง ในพื้นที่บ้านต้งโข่ว (六枝市的陇戛，水城县的洞口 Liùzhī shì de Lǒngjiá, Shuǐchéng xiàn de Dòngkǒu) จำนวนผู้พูดภาษาถิ่นนี้ประมาณ
2,000 คน
2)
ภาษาถิ่นอาโอว (阿欧 Ā ōu)
พูดอยู่ในเขตพื้นที่มณฑลกุ้ยโจว บริเวณบ้านหลงเจีย อำเภอจือจิน (织金县的龙家寨 Zhījīn xiàn de
Lóngjiā zhài)
บ้านซาโว บ้านล่านหนีโกว บ้านซินคายเถียน อำเภอเฉียนซี (黔西县的沙窝、滥泥沟和新开田Qiánxī xiàn de
Shāwō,Lànnígōu hé Xīnkāitián) และบ้านผูตี่ อำเภอต้าฟาง (大方县的普底 Dàfāng xiàn de
Pǔdǐ)
จำนวนผู้พูดภาษาถิ่นนี้ประมาณ 1,500 คน
3) ภาษาถิ่นฮาเก่ย (哈给Hāgěi)
พูดอยู่ในเขตพื้นที่มณฑลกุ้ยโจว บริเวณบ้านชิงหลง อำเภอจุนอี้ (遵义县的青龙 Zūnyì xiàn de Qīnglóng) บ้านอานเหลียง บ้านไท่หยาง อำเภอเหรินหวย (仁怀县的安良，太阳 Rénhuái xiàn de Ānliáng, Tàiyáng) บ้านม่ายเซี่ยง อำเภอชิงเจิ้น (清镇县的麦巷 Qīngzhèn xiàn
de Màixiàng)
ตำบลติ่งอิ๋ง ตำบลหมาเผิง ตำบลฮวาเจียง ของอำเภอเจิ้นหนิง (镇宁县的顶营、麻堋和花江镇 Zhènníng xiàn de Dǐngyíng,Mápéng hé Huājiāng zhèn)
บ้านเหลียงสุ่ยอิ๋ง อำเภอผู่อาน (普安县的凉水营 Pǔānxiàn de Liángshuǐyíng)
และบ้านซานชง ของอำเภอปกครองตนเองหลงหลิน เขตปกครองตนเองชาวจ้วงกว่างซี (广西壮族自治区 隆林各族自治县的三冲Guǎngxī Zhuàngzú
zìzhìqū Lónglín gè zú zìzhìxiàn de Sānchōng)
จำนวนผู้พูดภาษาถิ่นนี้ประมาณ 1,700 คน
4) ภาษาถิ่นตัวลัว (多罗 Duō luō)
พูดอยู่ในเขตพื้นที่มณฑลกุ้ยโจว บริเวณบ้านอากง อำเภอจือจิน (织金县的阿弓Zhījīn xiàn de
Āgōng)
บ้านติ่งอิ๋นซ่าว อำเภอเจิ้นหนิง (镇宁县的顶银哨 Zhènníng xiàn de Dǐngyínshào)
บ้านตั้วเจี่ยว บ้านเหยียนเจี่ยว จังหวัดลิ่วจือ (六枝市的堕脚、岩脚 Liùzhī shì de Duòjiǎo,Yánjiǎo)
บ้านเจียนซาน อำเภอจุนอี้ (遵义县的尖山Zūnyì xiàn de Jiānshān)
และบ้านมู่จี ของอำเภอปกครองตนเองหลงหลิน เขตปกครองตนเองชาวจ้วงกว่างซี (广西壮族自治区 隆林各族自治县的三冲 Guǎngxī Zhuàngzú
zìzhìqū Lónglín gèzú zìzhìxiàn de Mùjī )
จำนวนผู้พูดภาษาถิ่นนี้ประมาณ 1,200 คน
2.5.2 ข้อเปรียบต่างของเสียงในภาษาถิ่น จากการเปรียบเทียบการออกเสียงของภาษาถิ่นแต่ละถิ่น
พบข้อแตกต่างที่เด่นชัดของเสียงพยัญชนะ สรุปได้ดังนี้
|
|
ถิ่นก่าว
|
ถิ่นอาโอว
|
ถิ่นฮาเก่ย
|
ถิ่นตัวลัว
|
|
|
1.ถิ่นฮาเก่ยมีเสียงกัก-โฆษะ(Voiced plosive)
แต่ภาษาถิ่นอื่นไม่มี อีกกรณีหนึ่งคือ เสียงพยัญชนะที่ภาษาถิ่นอื่นเป็น
พยัญชนะปกติ แต่ถิ่นตัวลัวจะออกเสียงอย่างมีนาสิกนำ (prenasalization)
|
|||||
|
ข้อเปรียบต่าง
|
p,t,t’,ts’,ts’
|
p,z,z,t,t
|
b,d,d,dʑ,dʐ
|
mp,nt,nt,nt.nt
|
|
|
ตัวอย่างคำ
|
ถ้ำ
|
p’u44
|
poŋ21
|
bu21
|
mpau21
|
|
กระดูก
|
taŋ31
|
zo24
|
daŋ42
|
nte35
|
|
|
ทำ
|
t’a44
|
za21
|
dau21
|
nta21
|
|
|
คำพูด
|
ts’ei44
|
ti33
|
dʑi21
|
ntoŋ21
|
|
|
เห็บ
|
ts’en44
|
ti33
|
dʐɛ21
|
ntoŋ21
|
|
|
2.พยัญชนะ uvular
plosive /q/ มีในถิ่นก่าวและถิ่นตัวลัว ปฏิภาคกับเสียง /k,k’/ ในถิ่นอาโอวและถิ่นฮาเก่ย อีกกรณีหนึ่งคือ
ถิ่นตัวลัวมีพยัญชนะที่มีเสียงกักนำ /ˀl/ แต่ถิ่นอื่นไม่มี
|
|||||
|
ข้อเปรียบต่าง
|
q,q,q,q’,q’
|
k’,k’,x,x,k’
|
k,k,k,k,ʨ’
|
q,ˀl, ˀl,q,q’
|
|
|
ตัวอย่างคำ
|
ไก่
|
qai33
|
k’e21
|
kai55
|
qei21
|
|
เห็ด
|
qau33
|
k’ɤu33
|
kei55
|
ˀlau21
|
|
|
ทาง
|
qen33
|
xeŋ33
|
kuŋ55
|
ˀlã21
|
|
|
ขิง*
|
q’ei33*
|
xe21
|
ki55
|
qei21
|
|
|
แขก**
|
q’ei24**
|
k’ei24
|
ʨ’e42
|
q’a35
|
|
|
*จ.= 客kè, จ.โบ.= khräk ** จ.= 姜jiāng, จ.โบ.kiang
|
|||||
|
3.พยัญชนะเสียงกักส่วนหนึ่งในภาษาถิ่นก่าว ถิ่นฮาเก่ย และถิ่นตัวลัว
เป็นพญัชนะกลุ่ม ป. ส่วนภาษาถิ่นอาโอวเป็นพยัญชนะกลุ่ม พ.
|
|||||
|
ข้อเปรียบต่าง
|
p,t,t,q
|
f,s,s,x
|
p,t,t,k
|
p,t,t,q
|
|
|
ตัวอย่างคำ
|
ไฟ
|
pai33
|
fe33
|
pai55
|
pi21
|
|
ต้นไม้
|
tai33
|
se33
|
tai55
|
ti21
|
|
|
ตา(eye)
|
tau33
|
sɤu33
|
to55
|
tau21
|
|
|
ขวาน
|
qu33
|
xei33
|
ka55
|
qei21
|
|
|
4.ภาษาถิ่นก่าว
ถิ่นฮาเก่ย และถิ่นตัวลัว เป็นพยัญชนะกลุ่ม ป.
ส่วนภาษาถิ่นอาโอวเป็นพยัญชนะกลุ่ม พ.
|
|||||
|
ข้อเปรียบต่าง
|
p,t,k
|
p’,t’,k’
|
p,t,k
|
p,t,k
|
|
|
ตัวอย่างคำ
|
แบก
|
pau55
|
p’ɤu55
|
po42
|
pau33
|
|
ต้ม
|
taŋ24
|
t’aŋ24
|
taŋ42
|
toŋ35
|
|
|
สวม/ใส่
|
qa33
|
k’a21
|
kau55
|
qɔ21
|
|
|
5.พยัญชนะ /l/ ใน ภาษาถิ่นก่าว
ถิ่นฮาเก่ย และถิ่นตัวลัว ปฏิภาคกับพยัญชนะ /t/
ในภาษาถิ่นอาโอว
|
|||||
|
ข้อเปรียบต่าง
|
l
|
t
|
l
|
l
|
|
|
ตัวอย่างคำ
|
ลัก(ขโมย)
|
len13
|
toŋ55
|
leŋ42
|
la33
|
|
|
ผัก
|
luŋ44
|
toŋ21
|
luŋ21
|
luŋ21
|
|
ต้นป่าน
|
lɒ31
|
tai24
|
lie42
|
lia35
|
|
จากการเปรียบเทียบระบบเสียงภาษาถิ่นของภาษาเกอลาวข้างต้นพบว่า
ภาษาถิ่นที่แตกต่างจากถิ่นอื่นมากที่สุดคือ ภาษาถิ่นอาโอว ในขณะที่ภาษาถิ่นก่าว
ถิ่นฮาเก่ย และถิ่นตัวลัวค่อนข้างสัมพันธ์กัน
แตกต่างกันเพียงเสียงวรรณยุกต์ที่เป็นการปฏิภาคระหว่างกัน หรือสระบางเสียงซึ่งเกิดจากการเลื่อน
หรือกร่อน หรือไม่ก็มีบางเสียงสูญหายไปเท่านั้น
2.5.3 คำศัพท์เฉพาะภาษาถิ่น ความแตกต่างกันของคำศัพท์เฉพาะภาษาถิ่นเกิดจากคำศัพท์บางถิ่นมีที่มาแตกต่างจากถิ่นอื่น
กล่าวคือ ไม่ใช่คำศัพท์ร่วมเชื้อสายกัน
หรือบางถิ่นแม้จะเป็นคำศัพท์ร่วมเชื้อสายกันแต่มีการเติมส่วนประกอบอื่น
เป็นเหตุให้รูปคำเปลี่ยนไป
ความแตกต่างของคำศัพท์เฉพาะถิ่นนี้
บางคำร่วมเชื้อสายกันกับถิ่นหนึ่งหรือสองถิ่นแต่ไม่ร่วมกับถิ่นอื่น หรือมีบางคำทุกภาษาถิ่นมีคำเฉพาะของตนเองไม่ร่วมเชื้อสายกันก็มี
ตัวอย่างคำต่อไปนี้
|
|
คำศัพท์
|
ถิ่นก่าว
|
ถิ่นอาโอว
|
ถิ่นฮาเก่ย
|
ถิ่นตัวลัว
|
|
ลักษณะเฉพาะถิ่น
|
1. มีการเติมหน่วยคำอื่นข้างหน้าคำร่วมเชื้อสาย
|
||||
|
ตัวอย่างคำ
|
ไกล
|
lai44
|
lie33
|
lai24
|
qa21 lie21
|
|
เกลือ
|
ȵʨəɯ24
|
a55 ȵɐ33
|
ȵeu21
|
qa21 ȵɐu21
|
|
|
ลักษณะเฉพาะถิ่น
|
2.มีคำศัพท์ที่ไม่ร่วมเชื้อสายกับถิ่นอื่น
|
||||
|
ตัวอย่างคำ
|
มาก
|
ai34
|
ai34
|
ai42
|
le31
|
|
ดี
|
ɒ33
|
e33
|
o55
|
ŋki33
|
|
|
ลักษณะเฉพาะถิ่น
|
3.มีคำศัพท์ร่วมเชื้อสายกับถิ่นหนึ่งแต่ไม่ร่วมกับถิ่นอื่น
|
||||
|
ตัวอย่างคำ
|
ร้อน
|
ŋka24
|
ŋa24
|
hao42
|
hoŋ35
|
|
มี
|
ȵe44
|
aŋ21
|
be13
|
aŋ21
|
|
|
ลักษณะเฉพาะถิ่น
|
4.คำศัพท์ทั้งสี่ถิ่นไม่ร่วมเชื้อสายกัน
|
||||
|
ตัวอย่างคำ
|
พัน(1000)
|
təɯ34
|
ŋen33
|
ʂai55
|
ia45
|
|
เสาะหา
|
lai31
|
t’ɤu21
|
ŋֽŋ55
|
pau21
|
|
สรุปอภิปราย
บทความนี้เป็นบทความเชิงพรรณนาลักษณะของภาษาเกอลาว ซึ่งเป็นภาษาของกลุ่มชาติพันธุ์ส่วนน้อยที่เก่าแก่และดั้งเดิมที่สุดเผ่าหนึ่ง ประชากรส่วนใหญ่ตั้งบ้านเรือนอาศัยอยู่กระจัดกระจายบริเวณตะวันตกเฉียงเหนือ
ตะวันตกเฉียงใต้และทางตอนเหนือของมณฑลกุ้ยโจว
มีชื่อเรียกตนเองหลายชื่อแตกต่างกันไปตามแต่ละพื้นที่ แต่ทางการจีนยอมรับในชื่อ
เกอลาว (Gelao)
ประเด็นสำคัญที่ควรกล่าวถึงในบทสรุปนี้ได้แก่เรื่องการจัดแบ่งตระกูลภาษา
นับตั้งแต่การจัดแบ่งของเบเนดิค(1942) ซึ่งจัดให้ภาษาเกอลาวเป็นภาษาในกลุ่มกะไดรอบนอก
แต่แนวคิดการจัดแบ่งตระกูลภาษาของฝ่ายจีนนั้น
บุคคลสำคัญในวงการศึกษาวิจัยภาษาไทของจีน เช่น เหลียงหมิ่น และ
จางจวินหรู (Liánɡ Mǐn，Zhānɡ Jūnrú: 1996)
รวมถึง เฮ่อเจียซ่าน(Hè Jiāshàn:1983)
ผู้เขียนหนังสือสังเขปภาษาเกอลาว และนักวิชาการรุ่นหลัง
ดังเช่นที่ปรากฏในบทความและงานวิจัยของ อู๋ซูหมิน (2011)
ก็ยังคงดำเนินรอยตามนักวิชาการรุ่นก่อน ยังคงจัดให้ภาษาไททั้งหมดอยู่ในตระกูลภาษาใหญ่จีน-ทิเบต
สาขาภาษาจ้วง-ต้ง แล้วแบ่งเป็นแขนงต่างๆ ได้แก่ แขนงจ้วง-ไต แขนงต้ง-สุ่ย
และแขนงหลี ส่วนปัญหาการจัดแบ่งภาษาเกอลาวนั้น
เนื่องมาจากว่าภาษาเกอลาวมีความคล้ายคลึงกับภาษาสองสาขาในตระกูลจีน-ทิเบต คือ
สาขาจ้วง-ต้ง กับสาขาเหมียว-เหยา จากที่ได้นำเสนอในบทความนี้ว่า ข้อมูลระบบเสียงของภาษาเกอลาวใกล้ชิดกับภาษาสาขาเหมียว-เหยา
ส่วนคำศัพท์ใกล้ชิดกับภาษาสาขาจ้วง-ต้ง
และไวยากรณ์มีแนวโน้มคล้ายกับภาษาสาขาจ้วง-ต้ง ด้วยเหตุนี้นักภาษาศาสตร์จีนจึงเห็นพ้องกันว่าภาษาเกอลาวเป็นสมาชิกของภาษาตระกูลจีน-ทิเบตเป็นแน่แท้
และมีแนวโน้มว่าจะจัดไว้ในสาขาจ้วง-ต้ง เพียงแต่ยังเป็นข้อกังขาว่า เมื่อจัดไว้ในสาขาจ้วง-ต้งแล้วนั้น
ควรจะจัดเข้าเป็นสมาชิกในแขนงจ้วง-ไต
หรือแขนงต้ง-สุ่ย หรือว่าจะแยกออกมาเป็นแขนงใหม่ต่างหากเหมือนกับที่แยกแขนงภาษาหลี
ยังไม่มีข้อสรุปเป็นที่แน่ชัด
มีประเด็นที่จะนำเสนอเป็นข้อสังเกตอีกอย่างหนึ่งก็คือ
จากการศึกษาพบว่าสมาชิกภาษาในสาขาจ้วง-ต้ง
มีลักษณะเด่นที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์กัน ได้แก่
1.การออกเสียงรอง
(secondary articulations) เป็นลักษณะของการออกเสียงรองเสริมกับการออกเสียงหลัก
เสียงที่ภาษาจีนเรียกว่าพยัญชนะชุดเปลี่ยนเป็นริมฝีปาก คือ labialization
เป็นการออกเสียงแบบห่อปากไปพร้อมกัน และเสียงที่ภาษาจีนเรียกว่าพยัญชนะชุดเปลี่ยนเป็นเพดาน คือ palatalization เป็นการออกเสียงแบบยกลิ้นส่วนหน้าไปพร้อมกัน
2.พยัญชนะท้าย(ภาษาจีนเรียกว่าหางสระ) คือเสียงพยัญชนะที่อยู่ท้ายพยางค์
แบ่งเป็นสองชุด ได้แก่ พยัญชนะท้ายเสียงกัก /p,t,k/ และ
พยัญชนะท้ายนาสิก /m,n, ŋ/
3.พยัญชนะที่มีเสียงนาสิกนำ (pre-nasalization) คือ พยัญชนะที่มีการออกเสียงนาสิกนำก่อนที่จะออกเสียงพยัญชนะที่มีฐานกรณ์เดียวกัน
เช่น /
ͫ b,ⁿd, ͫ p,ⁿt/
4.พยัญชนะที่มีลักษณะการกักที่เส้นเสียง
(pre-glottalization) คือ
พยัญชนะที่มีการออกเสียงกักนำก่อนที่จะออกเสียงพยัญชนะอื่น ได้แก่ / ˀ- / เช่น /ˀb ˀd/
ในตอนท้ายนี้จึงจะสรุปข้อมูลเพื่อเปรียบเทียบให้เห็นลักษณะเด่นของแต่ละภาษากับภาษาเกอลาว
รวมถึงตัวแทนภาษาสาขาเหมียว-เหยา ดังนี้ ( / มี x ไม่มี)
|
ลักษณะเด่นของภาษาสาขาจ้วง-ต้ง
|
|
ไต
|
ปู้อี
|
จ้วง
|
ต้ง
|
สุ่ย
|
มู่
หล่าว
|
เหมา
หนาน
|
หลี
|
เกอลาว
|
เหมียว
|
เหยา
|
|
การออกเสียงรอง
|
-w
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
x
|
x
|
/
|
|
-j
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
x
|
x
|
/
|
|
|
มีพยัญชนะท้าย
|
p,t,k
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
x
|
x
|
/
|
|
m,n,ŋ
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/
|
/ (n ŋ)
|
/ (n, ŋ)
|
/
|
|
|
มีพยัญชนะที่มีเสียงนาสิกนำ
|
ͫ _ ,ⁿ_
|
x
|
/
|
x
|
x
|
/
|
x
|
/
|
x
|
/
|
/
|
x
|
|
มีพยัญชนะที่มีลักษณะการกักที่เส้นเสียง
|
ˀ_
|
x
|
/
|
x
|
x
|
/
|
x
|
/
|
/
|
x
|
x
|
x
|
ดังที่ได้อธิบายแล้วว่า ระบบเสียงของภาษาเกอลาวใกล้ชิดกับภาษาสาขาเหมียว-เหยา
เมื่อพิจารณาจากลักษณะเด่นที่บ่งชี้ความสัมพันธ์ของภาษาที่เป็นสมาชิกภายในสาขาจ้วง-ต้ง
ก็พบว่าภาษาเกอลาวไม่มีลักษณะดังกล่าวนี้
บรรณานุกรม
สุริยา
รัตนกุล.(2548). นานาภาษาในเอเชียอาคเนย์ : ภาษาตระกูลไท.กรุงเทพฯ:สหธรรมิก.
Benedict, Paul K.(1942)Thai, Kadai, and
Indonesian:A New aligiment in Souteastern Asia, AA,
44,576-601.
贺嘉善。(1983) 《仡佬语简志》北京：民族出版社。(Hè Jiāshàn.(1983) “Gēlǎo yǔ
jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú chūbǎn shè.เฮ่อเจียซ่าน.(1983)ปริทรรศน์ภาษาเกอลาว.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์)
李锦芳。(2006) 壮侗---仡佬语言文化网。搜索日期：2015年12月12日。网址: http://www.ztgl.net/. Lǐ Jǐnfāng. (2006) Zhuàng
Dòng---Gēlǎo Yǔyán Wénhuà Wǎng. Retrieved
December 12,2015,Website: http://www.ztgl.net/. หลีจิ่นฟาง.(2006) “จ้วง-ต้ง-----เว็บไซต์ภาษาและวัฒนธรรมเกอลาว”
สืบค้นเมื่อ 12
ธันวาคม 2558, จาก: http://www.ztgl.net/.
梁敏.(1979).《侗语简志》北京：民族出版社. Liáng mǐn.(1979).“Dòng yǔ jiǎn zhì” Běijīng:
Mínzú chūbǎn shè.เหลียงหมิ่น.(1979).ปริทรรศน์ภาษาต้ง.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์)
梁敏.(1980).《毛难语简志》北京：民族出版社. Liáng mǐn.(1980).“Máo nán yǔ jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú
chūbǎn shè.เหลียงหมิ่น.(1980)ปริทรรศน์ภาษาเหมาหนาน.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์.
毛宗武、蒙朝吉、郑宗泽(1982) 《瑶族语言简志》北京：民族出版社. (Máo Zōngwǔ, Méng Cháojí, Zhèng Zōngzé (1982) “Yáozú yǔyán
jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú chūbǎn shè.เหมาจงอู่,เหมิงฉาวจี๋,เจิ้งจงเจ๋อ.(1982)
ปริทรรศน์ภาษาเหยา.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์)
欧阳觉亚、郑贻青.(1980).《黎语简志》北京：民族出版社. (Ōuyáng
jué yà, zhèngyíqīng.(1980).“Yí yǔ jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú chūbǎn shè. โอวหยางเจวี๋ยย่า
เจิ้งอี๋ชิง.(1980). ปริทรรศน์ภาษาหลี. ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์.)
王均、郑国乔.(1979).《仫佬语简志》北京：民族出版社. (Wáng Jūn, Zhèng Guóqiáo.(1979).“Mù lǎo yǔ jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú chūbǎn shè.หวางจวิน,เจิ้งกว๋อเฉียว
(1979). ปริทรรศน์ภาษามู่หล่าว.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์.)
王辅世. (1983) 《苗语简志》北京：民族出版社。(Wáng
Fǔshì. (1983) “Miáo yǔ jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú chūbǎn shè.หวางฝู่ซื่อ.(1983) ปริทรรศน์ภาษาเหมียว.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์)
韦庆稳、覃国生.(1980).《壮语简志》北京：民族出版社. Wéi
Qìngwén, Tán Guóshēng.(1980).“Zhuàng yǔ jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú
chūbǎn shè. เหวยชิ่งเหวิน
ถานกว๋อเซิง.(1980).ปริทรรศน์ภาษาจ้วง.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์.)
吴苏民.(2011) 从仡佬族文字的发现探析仡佬族的“和合”精神.《中国民族》2011年10期.
35-36页. (Wú Sūmín.(2011) Cóng Gēlǎo zú wénzì de fǎ xiàn tànxī Gēlǎo
zú de “héhé” jīngshén. 《Zhōngguó Mínzú》2011 Nián 10 Qī. 35-36 Yè.อู๋ซูหมิน.(2011) การพิเคราะห์จิตวิญญาณของอักษร “เหอเหอ”
ของชาวเกอลาวจากการค้นพบอักษรภาษาเกอลาว.วารสารชาติพันธุ์จีน.ปี 2011 ฉบับที่ 10
หน้า 35 – 36.)
新浪微博.(2015).汉语方言发音字典.
[website] 搜索日期:2015年5月26日:
Xīnlàng wēi bó.(2015). Hànyǔ fāngyán fāyīn zìdiǎn. [Website] sōusuǒ rìqí:2015
Nián 5 yuè 26 rì:网站:http://cn.voicedic.com/. (Xinlang Weibo.(2015). พจนานุกรมเสียงภาษาถิ่นจีน. [เว็บไซด์] สืบค้นเมื่อ 26 พฤษภาคม 2558 จาก http://cn.voicedic.com/
喻翠容，罗美珍(1979)《傣语简志》北京：民族出版社.(Yù Cuìróng, Luō Měizhēn (1979)“Dǎi yǔ jiǎn zhì”.
Běijīng: Mínzú chūbǎn shè.ยวี่ชุ่ยหรง,หลัวเหม่ยเจิน. (1979) ปริทรรศน์ภาษาไต.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์.)
喻翠容. (1980).《布依语简志》北京：民族出版社. (Yù Cuìróng. (1980).“Bùyī yǔ jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú chūbǎn shè.ยวี่ชุ่ยหรง.
(1980).ปริทรรศน์ภาษาปู้อี.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์.)
张济民. (1993)《仡佬语研究》贵阳：贵州民族出版社. (Zhāng Jìmín.(1993)“Gēlǎo yǔ
yánjiū” guìyáng: Guìzhōu:Mínzú chūbǎn shè.จางจี้หมิน.(1993)การศึกษาภาษาเกอลาว.กุ้ยหยาง:
สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์กุ้ยโจว )
张均如.(1980).《水语简志》北京：民族出版社. (Zhāng
Jūnrú.(1980).“Shuǐ yǔ jiǎn zhì” Běijīng: Mínzú chūbǎn shè. จางจวินหรู.(1980).ปริทรรศน์ภาษาสุ่ย.ปักกิ่ง:สำนักพิมพ์ชาติพันธุ์)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น